Bu konu aslında herkes tarafından merak edilip büyük tartışmalara konu olan birbirinin çarpanı olan konulardır. Bu konu da bir başlık açma sebebim ise bu konularda öğrendiğim bazı bilgileri sizler ile paylaşmaktır.
Öncelikle aracımızın gücü nasıl hesaplanır ?
GÜÇ = ( TORK*DEVİR ) / 6971
Formülü ile hesaplanmaktadır. Yani bizler araçlarımızı kullanırken; motorun devri ile torkun çarpımından o an ayağımızın altında bulunan güç hesaplanmaktadır.
Şimdi bu ne işimize yarayacak ?
Bizler günlük kullanımda 1500-3000 devir aralığında araçlarımızı kullanmaktayız ve fabrika verileri ile bizler günlük kullanım için bize en ideal olan motoru seçebiliriz. Bir örnek vermek istiyorum; 2500 devirde tsi motor ile 2500 devirde tdi motoru karşılaştıralım beraber ...
1.6 Tdi için 2500 devirde güç hesabı = ( 250*2500 ) / 6971 = 89.6 hp
1.4 tsi için 2500 devirde güç hesabı = (200*2500) / 6971 = 71.7 hp
1.4 mpi için 2500 devirde güç hesabı = (120*2500) / 6971 = 43.03 hp
görüldüğü üzere torku yüksek olan araçlar düşük devirlerde yüksek güç elde ettiklerinden dolayı günlük hayatta oldukça kullanışlıdırlar ve ekonomiktirler .. (1.4 mpi da o gücü elde etmek için 4000 - 5000 aralığında sürmek gerektiği gerçeği akla gelirse :rolleyes1
yalnız şimdi şu akla geliyor yüksek devirlerde işler nasıl değişiyor ? o zaman devir çarpanı büyüdüğünden haliyle hp büyüyor .. İşte bundandır ki 1.4 tsi 125 hp iken 1.6 tdi 105 hpdir ..
Son bir şey daha paylaşmak istiyorum bazen arkadaşlar ile tartışıyoruz hangisi atak muhabbetini;
bu ise hangi devirde kullanacağımız, tork , ve kütle ile ilgili ..
o devirde hangisi atak hesabı = o devirde ki güç / kütle
bu oranda büyük olan işi götürür diyor ve herkesin hayalindeki araca sahip olması ümidimle yazımı bitiriyorum ;)
güzel paylaşım teşekkürler
"TheDevilInside" yazısınıda şimdi photoshopta şablonlaştırıyorum eğer güzel birşey yapabilirsem bagaj kapağının köşesine yapıştırırm
Yardımcı olduysa ne mutlu bana
* Sinanım maalesef sadece grafiği buldum, sanırım fabrika verisi olsa gerek .. Çünkü testere dişi gibi dalgalanmalar vs. bulunmuyor
Hakan Bey aracınızın grafiği şekilde görülmektedir yaklaşık 4500 devirde 65 kw yani 88 hp güç üretmektedir
torktan giderekte aynı sonucu bulabiliriz ..
* Yardımcı olduysam ne mutlu bana
aslında bir de tsi motoru ekleyelim ne güzel bir yere gitmiş olur konu :fool:
görüldüğü üzere yüksek tork,grafikte ne kadar güzel bir güç piki meydana getirmiş ..
*edit: mavi görülen tork, kırmızı görülen ise güçtür .. basitçe karşılaştırma için aynı devirlerde ki durumları karşılaştırabilirsiniz ..
Torkun sabit gitmesini sağlayan nedir? Alt devir üst devire nasıl eşit olabiliyor? Aşırı besleme var da, üst devre çıkıldıkça kayıp mı artıyor da sabit kalıyor bu tork, ya da alt devirde daha mı fazla patlama oluyor bir şekilde? link:
Sinanım aslına bakarsak bu pek çok parametreye bağlı .. Bir motor düşündüğümüz zaman bu motorun ürettiği kuvvet torktur ve her çevrimde seri bir şekilde bu torkların aktarılması ile bu tork gücü meydana getirmektedir.
Atmosferik (aşırı besleme olmayan) bir motorda gaz kelebeği bulunmaktadır ve de gaz açısına göre gaz kelebeği açılır veya kapanır.
Bu motor tipinde emme manifoldunda negatif bir basınç oluşur. Silindirler alt ölü noktaya gittikçe (emme sübabı açık iken- emme zamanında ) oluşan vakum etkisi ile silindir içerisine hava alınmaktadır ve bu havayı yakabilecek kadar yakıt içeriye alınmaktadır .. Bu döngü devir yükseldikçe havanın oluşturduğu momentum ile tork yükselir ve bir noktadan sonra düşmeye başlar .. sebebi ise artık doğal emiş ile yeterli havanın gelememesi, kayıpların artması, yeterli yanma için yeterli zamanın olamaması vs ..
Aşırı beslemeli sistemlerde ise bilindiği üzere gaz kelebeği yoktur. Turbo beslemesi ile gelen tüm hava yakıt ile yakılmaktadır. Yalnız turbo beslemeli araçlarda piston yüzeyi hava-yakıt karşımını bujiye yönlendirecek şekilde kavisli imal edilmişlerdir (benzinli motorlar için - otto çevrimi gereği). Bu da tek seferde aşırı beslemeli olmayan motora göre daha az yakıt ve hava karşımının tutuşturulabileceği anlamına geliyor. Zaten bu tip motorlarda düşük yakıt tüketimlerinin fotoğrafının çekilip konulabilmesinin yegane sebebi de budur. Gerektiği zaman ise aşırı besleme hava arttırılır ve de yüksek güçler elde edilir ve haliyle yakıt tüketimi artar.
Şimdi nasıl oluyor da sabit tork elde ediliyor ? Bunun 2 sebebi bulunmakta;
1- Mekanik şarjlı aşırı besleme turbo makineler (yani kompresörler-süperşarjlar): bunlar krank milinden aldıkları enerji ile havayı sıkıştırıp basınçlandırma sureti ile intercoolera gönderirler. Yapılma amaçları bilinen turboşarjın yeterli basıncı üretemediği durumlarda yeterli hava basıncını üretmektir.Bu ise düşük devirlerde yüksek torkun anahtarıdır. Bu turbo tipi turbochargerda yeterli basınç oluşunca devreden çıkar ve krank milinden çalınan enerjiyi artık çalmamaya başlarlar. Altta resmi bulunmakta;
2- Değişken geometrili turbolar. (turboşarjlar): Bunlar bilindiği üzere bir mil üzerinden bağlı iki adet türbinden meydana gelirler. Birisi egzoz gazı ile dönderken mil yardımı ile diğer türbin taze havayı türbin yardımı ile içeriye alır. Ve intercoolera gönderir. Bunlar yüksek egzoz gazı basıncı ister. Zaten halkımızın yanıldığı noktada budur. Aslında turbonun devreye girmesi diye birşey yoktur: basıncını toplaması diye birşey vardır. Eğer değişken geometrili turbo olmasa genel olarak tek devirde max tork oluşur ve biter .. Yalnız değişken geometrili olduğunda devir-basınç- sıcaklık vs. etkilere göre turbo geometrisi değişir ve o duruma ayak uydurur. Max torkun her an üretilmesini sağlar. aşağıda resmi bulunmakta
dipnot: Konuya ilginiz için teşekkür ederim :funky:
Tork- hp vs makinacılar iyi bilirler termodinamik dersinin konularına girerler. Bu arada tork bir moment çeşitidir. Dönme momentidir. Kabaca motordaki hp nin yere dönüş olarak aktarımı gibi düşünülebilir.
Tork- hp vs makinacılar iyi bilirler termodinamik dersinin konularına girerler. Bu arada tork bir moment çeşitidir. Dönme momentidir. Kabaca motordaki hp nin yere dönüş olarak aktarımı gibi düşünülebilir.
Henüz fakülte bitmedi ama bu bilgileri içten yanmalı motorlar dersinde öğrendiklerimle yazdım Gence abi ... Moment= tork tur.
Tork ise kuvvet ile kuvvet koluna dik uzaklığın çarpımıdır. Motorda oluşan 'kuvvet' moment olarak aktarılabildiğinden dolayı motorun oluşturduğu kuvvet torktur yazdım. Yani birbirlerinin türevi olan kavramlar olduklarından bu şekilde ifade etmeyi uygun gördüm
alt devirlerde kompresör üstlerde turbo diyorsun yani. Peki güzel, 1.4 TSI 125lik leonlarda kompresör var mı?
1.4 TSI 122 lik olanı buldum; ancak teknik verilerinde yalnız turboşarj olduğu bildirilmekte, baktığım sitede ..
elbette bu motoru bir serviste incelemişliğim yahut sürmüşlüğüm yahut derslerde 'tsi-tdi-tdci-tsi-hdi-vs.. ' tarzı bir konu bulunmamakta. Ben temel olarak sorununun cevabı olan sabit tork sebebi sorusuna cevap verdim Sinanım .. Genel sebep değişken geometri ve kompresördür. Kimi motorda bu iki kombinasyon bulunmaktadır;
1.4 TSI 140-160-180 hplerde olduğu gibi ..